سایه-روشن عرضه‌ی سرخابی‌ها در فرابورس

⬅️ عرضه‌ی استقلال و پرسپولیس, مدافعان و منتقدان فراوانی دارد و حالا همه منتظر واکنش سرمایه‌گذاران و هواداران به عرضه‌ی سهام این دو باشگاه هستند. نکات مثبت و منفی در این خصوص به ذهن بنده می‌رسد:

۱.سهام این دو باشگاه بدون آماده سازی باشگاه‌ها و هواداران در حال عرضه در بورس است و این در حالیست که هم باشگاه‌ها و هم هواداران با فضای بورس به خوبی آشنا نیستند. خیلی‌ها اصلا نمی‌دانند دارند درپذیره نویسی شرکت می‌کنند و نه عرضه اولیه! ممکن است استقبال از سهام این دو باشگاه با توجه به اطلاع رسانی کم، آنطور که مسئولین انتظار دارند نباشد یعنی شعار “هوادار= سهامدار” تحت تاثیر وضعیت بورس و وضعیت اقتصادی کشور قرار گیرد. بر فرض اگر استقبال چند میلیونی هم صورت بگیرد چه کسی در دو باشگاه، پاسخگوی سوالات این همه سهامدار خواهد بود؟ بعید است در باشگاه‌ها هم زیرساختی برای امور سهام دیده شده باشد!
ضمن اینکه از این به بعد، برگزاری مجمع این دو باشگاه با حضور سهامداران خردش برگزار خواهد شد. خودتان تصور کنید که حواشی فوتبالی این دو باشگاه چقدر می‌تواند فضای مجامع آن‌ها را متشنج کند و اینکه اصلا برای ورود به مجامع این دو باشگاه چه ازدحامی در جلوی درب ورودی مجامع این دوباشگاه صورت خواهد گرفت و …

۲.اصولا ورود این دو باشگاه با این حجم از افراد درگیر با سهام و این همه حساسیت در بازار پایه نارنجی می‌تواند باعث عدم پاسخگویی و عدم شفافیت مالی این دو باشگاه شود زیرا نسبت به سایر بازارها، الزامات کمتری برای پاسخگویی ناشرین دارد. بنابراین باید زیرساختهایی برای پاسخگویی و اطلاع رسانی دقیق خصوصا اطلاع‌رسانی کدالی در این دو باشگاه ایجاد شود.

۳. منبع درآمدهای این دو باشگاه شفاف نیست و هیچگونه درآمد حق پخش تلویزیونی و تبلیغات دور زمین و فروش پیراهن و … برای این دو باشگاه ثبت نشده است. شاید فکر کنید که دولت برند این باشگاه را قیمت‌گذاری کرده است اما هیچ کجای دنیا برند را به سهامدار خرد نمی‌فروشند و اصولا برندها در بلوک‌های مدیریتی و کنترلی معنا پیدا می‌کند. فقط به این فکر کنید که کدامیک از شرکت‌های حاضر در بورس که اتفاقا برندهای مشهوری هم هستند ارزش برندشان را در قیمت سهام خرد و یا قیمت پذیره نویسی و عرضه اولیه لحاظ کرده اند؟

۴. یکی دیگر از چالش‌های مهم این عرضه، رفتارهای هیجانی “بورس و فوتبال” است. مشخص نیست در کشور ما که زیرساخت‌های حمایت از بورس و سهام بورسی و بازارگردانی چندان قوی نیست در مواقع هیجانی چه بر سر سهام دو شرکت خواهد امد و در این خصوص چه تدابیری اندیشیده شده است؟

۵. در کنار این چالش‌‌ها به نظرم باید به نکات مثبت این عرضه‌ها هم توجه کرد.

ورود سهام این دو باشگاه می‌تواند بار دیگر توجهات را به بازار سرمایه معطوف کند به هر حال تابلوی بورس می‌تواند جلوی چشم میلیون‌ها نفر قرار داشته باشد و احتمالا کم کم سهامداران توجهشان به رنگ سایر سهام بازار هم
جلب می‌شود نبض بازار را چک می‌کنند و به نظرم فرصت‌های خوبی برای نهادهای مالی خدمات دهنده و صندوق‌ها و سبدگردان‌ها می‌تواند شکل بگیرد.

۶. مطالبات و مسائل دو باشگاه در معرض دید همگان قرار می‌گیرد و بنابراین با حساسیت بیشتری دنبال می‌شود فشار افکار عمومی روی مسائل مالی دو باشگاه می‌تواند یک اهرم تسهیل کننده برای هر دو باشگاه باشد تا با قدرت چانه‌زنی بیشتری در مذاکرات مالی باشگاه حضور داشته باشند.

در نهایت علیرغم چالشها و مشکلات پیش رو، من به عرضه‌ی این دو باشگاه در بلند مدت خوشبین هستم چون به بهبود تدریجی سیستم‌ها در کشور اعتقاد دارم و نه اصلاحات یکباره! همین بورس خودمان را ببینید اگرچه که خیلی جاها هنوز نیاز به اصلاح و و بهبود دارد اما نسبت به ۱۰ سال پیش خیلی بزرگتر شده است. دامنه‌ی بازار و عمق آن کم کم توسعه یافته است و بهبود و توسعه‌ی تدریجی را شاهد بوده ایم اگرچه که سرعتش کم بوده و با چالشهایی مواجه شده اما در هر صورت کم کم در حال رشد و توسعه است. امیدوارم مسئولین بورس و مدیران دو باشگاه بتوانند چالش‌های کوتاه مدت را مدیریت کنند و ورود این دو باشگاه به بورس یک اتفاق مثبت برای بورس و فوتبال کشور باشد.